Schoiium
§ 46. Materiae peregrinae
cohaerentis exemplum praebet aer in aquae interstitiis stagnans, quod
experimentis pneumaticis demonstratur. Materiae peregrinae praeterlabentis
existentia infe-rius demonstratur (§ ). Interstitia sive pori corporum
plerumque tarn
exiles sunt, ut sensum visus eludant, imo saepe nec per eximia* microscopia
detegi possint, sed solum per phaenomena cognoscantur.
Corollarium 1
§ 47. Corpora igitur ob
porös sunt penetrabilia, nimirum materiis peregrinis pervia.
Scholium
§ 48. b Non
ideo tarnen corpora sunt compenetrabilia, mate-riam enim peregrinam solum
admittunt in interstitia vacua; atque hac ratione compenetrabilitatem a
penetrabilitate distinguimus.
Corollarium 2°
Per experimenta
pneumatica innotuit, in omnibus corporibus sensibilibus esse aerem per porös
disseminatum eisque inclusum, quo producto corpus in esse et modo suo
persistit, unde sequitur materiam peregrinam cohaerentem plerumque esse aerem.
Corollarium 3
Materia peregrina
praeterlabens, quoniam libere porös corporum pervadit, est ergo aere
subtilior.
a В рукописи ошибочно exigua.
Ь
Зачеркнуто Compenetrabilitatem.
с
Первоначальный текст этого
абзаца в рукописи зачеркнут: Materia peregrina porös corporum ab extris
ingreditur et rursus egredi-
tur, eos igitur
facile
penetrat, adeoque est fluide et multo subtilior quam
propria.