§ з
Memoratae qualitates, quae specificam
differentiam
metallorum ab aliis corporibus constituunt, quibusdam eorum firmius inhaerent,
quam reliquis. Nimirum quaedam actione ignis in cineres et vitrum non adeo
difficile rediguntur, fulgore et ductilitate amissis; alia vero vix aut ne
vix quidem id patiuntur; unde haec nobilitatis, illa vero ignobilitatis
nomine donantur. Aurum et argentum ad prius, reliqua quatuor, cuprum nempe
et stannum, ferrüm et plumbum, ad posterius genus referuntur.
§ 4
Qualitates corporum
haud ullam mutationem subire possunt, quin in eorum partibus insensibilibus
mutatio aliqua contingat. Haec autem in corpore nulla fit, nisi eidem aliquid
accedat dece-datve, aut ejusdem partes transponantur. Metalla ignobilia dum
calcinantur, vapores emittunt, sensum olfactus adeo ferientes tus-simque
excitantes. Plumbum dum in docimastico fumo ignis vigore in vitrum
urgetur, fumum
emittit oculis spectandüm; quae phaeno-mena manifesto loquuntur, ignobilium
metallorum calcinationem vitrificationemque fieri ob decessum partium.
§
5"
Quamvis autem
calcinata metalla etiam pondere augeantur, indeque inferri possit, mutationem
illam ob accessionem alicujus materiae peregrinae fieri; verum tarnen 1)
reductio metallorum, inferius
(§ 10 et 11) notata, decessum
tuetur; 2)
ut
et metalla, quae in vitrum redacta de pondere absoluto amittunt; 3) augmen-
» Весь текст § 5 отсутствует в копии, вследствие
чего в дальнейшем (до § 27) между рукописным и печатным текстами имеется
расхождение в нумерации параграфов.
