402 Труды по фѵ. тке и химии
1738—1746 гг.
dunt, sed et ea, quae aliis
mineralibus involuta
prodeunt, idem loquuntur. Siquidem pyrites nonnullos ferri feraces spiritus
nitri solvit, sulphure, quod eosdem cum metallo iunctum componit, sub forma
pulveris fundum petente, * manifesto indicio, etiam fer-rum, dum in venis
adhuc haeret, suo phlogisto non destitui, cum metallum, hoc phlogisto
privatum, spiritus nitri minime adoriri soleat. Adde quod sulphur cum
metallis calcinatis in mineras conflari nequeat, id quod cum integris facit.
§ 17
Supremi Nüminis
Providentia ita comparatum est, ut humanüm genus, per telluris superficiem
diffusum, quamcunque ejus partem incolat, ubivis" metalla ad usum suum
necessaria reperiat. Ad haec autem progeneranda cum ingens copia tingentis
phlogisti requi-ratur, eiusdem Numinisb sapientia pinguis mineralis,
quod sulphur appellamus, abundantia imas montium latebras adimplevit, quo
factum est, ut non olim duntaxat et a mundi incunabulis metalla fuerint
producta, verum etiam hunc usque in diem abunde gene-rentur. **
* StahÜus de
sulphure. ** Quamvis non desunt, qui
sibi persuasum habent, metalla omnia a mundi ezordlo ita fuisse a Deo
creata, prout
nunc fossorum opera deteguntur. Verum luculentissima documenta non
desunt, quae
partem contrariam tuentur, quorum quaedam hic recensere lubet. In Angermannla,
Sweciae provincla, venam ferri in fundo Iacuum incolae plscantur, quumque
fundum
evacuatur materia, adeo-ut nil amplius residuum Sit, post elapsos 20 aut 30
annos rursus renascitur
В
копии ubivis fere.
Ь В
копии provida virius вместо sapientia.