§ 25
Phaenom.
13. Corpus А agens in corpus В majorem celeri-tatem
motus Uli imprimere non potest, quam habet ipsum. Si igitur corpus В fuerit
frigidum et
immersum corpori fluido calido A; particularum corporis A motus calorificus
excitabit in motum calorificum particulas corporis B; verum in par-ticulis
corporis В celerior motus excitari
non poterit, quam qui est in particulis corporis A,
atque adeo corpus frigidum
В immersum corpori A majorem calorem, quam A habet, concipere non
posse patet. P h а e n о
m. 14. Hinc autem perspici-tur
ratio, ob quam stannei vasis, aqua pleni, fundum validae adeo flammae, qua
alias hoc metallum facile funditur, resistere solet. Etenim quamvis flamma
particulas stanni in celerrimum motum sollicitet, aqua tarnen
superincumbens, cum
eam cele-ritatem motus calorifici acquirere non possit, qua stanneae
particulae indigent ad suam cohaesionem infringendam, retardat ergo earum
motum gyratorium, nec fundi metallum permittit.
§ 26
Reddenda hic videtur
esse etiam ratio extensionis corporum, quae plerumque cum calore eoram augeri
et minui solent. Verum quoniam ea non a calore immediate, sed ab aere
elastico, poris corporum incluso, proficiscitur; ad aliam ergo occasionem
hujus phaenomeni expositionem reservamus. Ceterum nulla motus celeritas tarn
pernix assignari potest, qua alia major mente non concipiatur. Quod cum etiam
ad calorificum motum jure referri possit; caloris ergo summus et ultimus
gradus possibilis re-spectu motus non est. Contra vero idem motus eousque
diminui potest, ut tandem corpus prorsus quiescat, nec ulla motus diminutio
ulterius subsequi possit. Summum igitur gradum et