majorem caloris gradum
recipere eumque diutius conservare, quam quae specifice leviora sunt. Ita
Mercurius eodem igne magis incalescit, diutiusque calidus persistit, quam
aqua. Carbo-nes fossiles validiorem dant focum, quam carbones
lignorum, praecipue
leviorum. Idem quoque in unico eodemque corpore, nempe aere, observatur, qui
cum in superiore regione athmo-sphaerae levior sit, iisdem radiis solis minus
incalescit (teste nive perpetua, montium altiorum juga occupante), quam qui
in locis humilioribus reliqua athmosphaerae massa condensatus est. Porro
corpora specifice graviora sunt etiam densiora specifice
levioribus, consequenter
sub eodem volumine majorem quanti-tatem materiae propria?, minorem vero
peregrinae continent, quam corpora specifice leviora. Et quoniam ex legibus
mecha-nicis constat quantitatem motus eo majorem esse, quo copiosior est
materia mota, et contra; itaque si caloris ratio sufficiens consisteret in
motu intestina materiae peregrinae, corpora specifice leviora majorem caloris
gradum reciperent, eumque diutius retinerent, quam specifice graviora: major
enim copia peregrinae materiae in illis quam in hisce contineri debet. Verum
quoniam e contrario quantitas caloris respondet materiae corporum
propriae; patet
igitur caloris rationem sufficientem contineri in motu intestino materiae
propriae.
§ 5
Non tarnen hic negatur
materiam peregrinam cum propria simul moveri; verum § 34 patebit, motu
materiae
peregrinae aliquando praeverti motum materiae propriae.
