apparet solummodo est
minus calidum, quam organa nostra, quibus sentimus. Ita frigidissima aqua est
adhuc
calida, cum glacies, in quam aqua acutiore gelu constringitur, sit illa
frigidior, hoc est minus calida. Profecto si cera, quae liquescit, sit vere
calida, cur igitur aqua, quae nobis frigidissima apparet, revera calida non
sit, cum nil aliud sit, quam glacies liquefacta. Nec tarnen putandum est
congelationem corporum summi frigoris esse criterium; etenim metalla post
liquefactionem congelata sunt adhuc tarn calida, ut corpora combustibilia sibi
admota accendant. Caeterum dantur corpora fluida, quae nullo gradu frigoris
uspiam noto congelantur, ut sunt aer, Mercurius, Spiritus vini, succi
quarundam
plantarum, quae etiam hyberno tempore sub nive vigent; quorum motus
intestinus progressivus quoniam dependet a gyratorio eoque semper concomitatur
(§ 24), patet igitur fluida
illa corpora calore (quantuscunque ille sit) et simul motu intestino gyratorio
semper gaudere. Porro corpora eundem gradum caloris habere solent quo
praeditum est medium, in quo illa per tempus notabile versantur. Cum vero aer
sit semper calidus, omnia igitur corpora, quae ambit athmosphaera
telluris, calida
sunt, licet sensibus frigida apparent; adeoque summus frigoris gradus in
tellure nostra non datur, nec motus gyratorius intestinus unquam cessat.
§ 28
Cum itaque motum
intestinum gyratorium materiae propriae causam caloris esse argumentis ab
experientia petitis demon-stratum habeamus, eumque phaenomenis calorem
concomitanti-bus satisfacere viderimus; superfluum sane foret, si ad calorem
producendum peregrinam aliquam materiam, vulgo calorificam seu ignem
elementarem dictam, arcessere vellemus. Cum vero ista opinio in multorum
animis tarn altas egit radices, tantumque inva-luit, ut passim inscriptis
Physicis legas, calorificam illam materiam tum quasi phyltro quodam amatorio
allectam in corporum porös
