Fundamentum II
Inter principia
homogenea et corpora mixta, eodem principe magis abundantia, datur mutuus
quidam consensus, quo lubentius inter se, quam cum heterogeneis, combinantur
et juxta se invicem serpendo permiscentur; qui tarnen a mera cohaesione
differt, cum per eam particulae in contactu positae solum constringantur. Нас
ratione aquosa cum
aquosis, oleosa cum oleis, vitrescibilia cum vitrescentibus, metallica cum
metallis-avidius combinantur. " Contra vero heterogenea quamvis inter se
satis cohaereant (ut in aquae guttis, oleo delibutae tabulae et ad terram
pronae adhaerentibus, satis magnis, " videri potest), tarnen particulae
eorum aegre se mutuo penetrant et vix com binari possunt. c Hoc
autem quo modo concipiamus, paucis. hic depingere alienum esse non judicamus,
praesertim cum in quibusdam hypothetice interiusd explicandis id
adhibeamus. Particulas corporum per contactum cohaerere, in confesso est apud
omnes. Ex Boyleanis vero animadversionibus easdem intestino motu gaudere omnes
constat, quem motum in quibusdam progressivum, in omnibus autem gyratorium
existere, peculiari tractatione, magnis viris probata et mox publici juris
facienda, "5 demonstramus. His ita comparatis, sit particula С
[fig. 1] per contactum adhaerens
superficiei AB corporis alicujus. Moveatur circa axem suum motu
gyratorio ex a versus. b; tum si inter superficies in contactu E nulla
exoritur fri-ctio,
corpusculum С
movebitur
in gyrum ad contactus punctum
a На полях приписано [одно слово
нрзб] все
смешение квасить. Нос modo virulentia etc.
b
Зачеркнуто perspifci].
c
Зачеркнуто Hoc autem ut ab
occultarum qualitatum specie alienum sat[is] esse ostendamus, clarius naturam
catholici hujus phaenomeni explicemus, sequentia subjungimus. Далее весь текст
до конца Fundamentum II в черновике зачеркнут.
d В
черновике inferius.
0 В
черновике слова magnis viris probata et
mox publici juris facienda зачеркнуты и вместо них написано jam publici juris
facta.
