suo convenientes
cognitiones facile inveniat, sine taedio legat, 2) ne tanta rerum
varietate discentium animi obruantur, 3) ne philosophicam pulcherrimae naturae
contemplationem
praeceps lucri cupido turbet; sed ut potius 4) impressa animo clara
mixtorum notione, Studiosus Chymiae cultor ad augenda per eam vitae commoda
oculatus tandem accedat.
§ 3
Per scientiam
definimus
Chymiam, naturalis philosophiae scriptores imitati, qui, cum potiorum tantum
naturae phaenome-norum rationem reddunt, multis dubiis, plerisque incognitis
ma-nentibus, Physicam tarnen scientiae titulo jure ornare solent, non peritia
nempe sua, sed illius officio terminos ponentes. Itaque in" explicandis
physico modo chymicis phaenomenis, quantulumcunque profecerimus, eodem tarnen
jure cum Physicis nos in hoc specimine uti posse nemo ibit inficias.
§ 4
Scientiam chymicam
corporum qualitates et mutationes re-spicere diximus. Eae autem duplicis sunt
generis; nempe aliae distinctam, aliae claram tantum notionem in nobis
excitant. Prioris generis sunt moles, figura, motus aut quies et Situs
cujuslibet corporis
sensibilis; posterioris color, sapor, vires medicatae, partium
cohaesio, etc.
Priores ut visu percipiuntur, ita quoque legibus geometricis et
mechanicis, quarum
etiam objectum sunt, determi-nantur; posteriorum ratio in partibus consistit,
quae oculorum aciei non patent; idcirco ipsae qualitates, geometrico et
mecha-nico modo definiri non possunt, nisi Chymia Physica opem
Зачеркнуто hoc
negotio.
