graviora igitur
inventurus scriptionem litterarum de die in diem distuli. Nec tum cum
dissertationem meam de nitro Berolinum mitterem ad Те scribere aliquid licuit;
nam cum in tertio ca-pite pertractando versarer, uxor mea filiolam
peperit, quare
vix opusculum ipsum absolvere potui. Quoniam tempus, ad prae-mium
distribuendum constitutum praeterlapsum est, nec ex no-vis publicis
litterariis constat, quis praemium adeptus sit: а Те igitur, Vir
celeberrime, peto, ut me hac de re certiorem facere velis. Caeterum ad meam
dissertationem sub sentenia, cognitio principiorum in Chymia tanti est, quanti
principia ipsa in cor-poribus, missam apposui dissertationem de vi aeris
elastica, quam а Те lectam esse non dubito. In ea desideratur explicatio
notissimae legis, scilicet: aeris elasticitates esse densitatibus
proportionales. Quam ideo non attigi, quoniam non parum dubito, eam in
qualibet compressione aeris valere. Dubitatio ista originem duxit ex quadam
inconvenientia Theoriae meae cum illa quam Bernoulliana deductio (in
Hydrodinamica, p. 243) pri-mum in notis Tuis ad Robinsium lecta non
leviter confirmavit; nec exiguum ponderis auxerunt sequelae calculo deductae
ex Richmannianis et meis propriis experimentis circa disruptionem durissimorum
corporum per congelascentem aquam. Aer enim, qui resumptis in glacie viribus
corpora disrumpebat, decuplo, et quod excedit, integra massa glaciei gravior
esse deberet si vires in corpora rupta exsertae densitatibus proportionales es-
sent,
quod ex cohaesione ferri fusi et vitri, ex quibus bombae rumpendae confectae
erant, colligere licuit. Qua vero ratione supradicta lex Theoriae meae minus
conveniat, extra nexum to-tius opusculi haud facile exponi potest. Quamobrem
supplemen-tum hac de re ad meditationes de aeris vi elastica nunc paro simulque
ad finem perducere studeo opusculum monades spec-tans quod iam ante auatuor
annos inceoi nec invalida argumenta contra entia simplicia allaturum me
puto. Absolutum
Tuo limatissimo judicio examinandum, si non abnuis, mittam. Vale Vir
incomparabilis, et favere mihi perge.
Dabam Petropo'li die 27 Maji St. Jul. A. S. 1749.
30 Ломоносов, т. X
