Theorema 2
§ 17. Tempore aestivo aer
debet infundi in cuniculum supe-riorem FG, et e cuniculo inferiore HK effluere
[Fig.
2].
Demonstratio
Utriusque
putei aperturis H et F insistunt columnae aeris ad superficiem
atmosphaerae exporrectae. Quae insistit aperturae F, brevior est altera
columna insistente aperturae H, parte HP, defectum substituit columna aeris in
puteo
interjecto GK contenta. Quoniam autem tempore aestivo aer
in fodinis est specifice gravior aere externo (§ 11), quamobrem pars
columnae almo°sphaericae in puteo interjecto contenta GK erit specifice gravior
parte columnae PH. Reliquae autem colum-narum partes ad
superficiem atmosphaerae exporrectae sunt ejus-dem altitudinis et gravitatis
specificae (nam in eadem fere atmosphaerae parte subdio ad unum terminum
extenduntur) quamobrem columna aeris, quae insistit aperturae F cum parte
specifice graviore
GK
praeponderabit
columnae insistenti aperturae H cum parte specifice leviore HP? Consequenter
sublato
aequilibrio aer in puteo interjecto GK descendet in cuniculum inferiorem HK, et
quantitatem aeris
sibi aequalem ex eo foras per H protrudet. In puteum interiectum GK aer defluet
ex cuniculo FG, eique succedet
externus; qui tandem refrigeratus (§ 12) in puteum GK influet, ei sublato
iterum aequilibrio per cuniculum HK foras egredietur, et sie continuo aer in
cuniculum
superiorem ingredie-tur, ex inferiore effluet, quousque aer externus manebit
specifice levior interno, hoc est, quamdiu aestas durabit (§ 11). Q. E. D.
Corollarium 1
§ 18. Ubi aestas
Iongiori
tempore permanet, ibi etiam aer diutius eam directionem motus conservabit, qua
ingreditur in puteum vel cuniculum altiorem, ex humiliore effiuit. Et contra,
ubi aestas brevis est, ibi etiam haec fluxio aeris breviore tempore durabit.
» В копии следует
ссылка Wolff, Elem. hydraul.
, § 36. '