plerique de calore
habent, examinandam convertimur. Tribuitur hac nostra tempestate caloris
causa peculiari cuidam materiae, quam plerique calorificam, quidam
aetherem, nonnulli
etiam ignem elementarem appellant. Eo autem major quantitas ejus in quocunque
corpore adesse dicitur, quo
major in eo calor observatur, ita ut pro diverso gradu caloris ejusdem
corporis etiam quantitas materiae calorificae in illo augeatur minuaturve. Et
licet aliquando intensitate motus hujusce materiae corpus ingressae calorem in
eo
augeri doceatur, maxime tarnen ingres-sus et decessus illius in diversa
quantitate pro genuina causa aucti vel diminuti caloris celebratur. Quae
opinio cum in multorum mentibus tarn altas egit radices, tantumque
invaluit, ut
passim in Physicorum scriptis legas, memoratam superius materiam quasi philtro
quodam amatorio allectam in corporum porös irruere, aut contra horrore quasi
exagitatam ex poris erumpere; quamob-rem muneris nostri esse ducimus hanc
hypothesim ad examen revocare. Praesertim autem fontes ipsi lustrandi sunt, ex
quibus haec opinio permanavit. Eorum autem praecipui sunt quattuor, quos
equidem ad alia potius naturae phaenomena diluenda de-rivari oporteret.
§ 29
Postquam calescentium
corporum phaenomena attentius con-siderare coeperunt philosophi, facile
animadverterunt, crescente calore, etiam volumen corporis cujusque augeri. Et
cum nihil praeter calorem illis accessisse certo scirent, atque elementaris
antiquorum ignis animis adhuc inhaereret; concludere inde non
dubitarunt, materiam
aliquam igni propriam porös corporum, cum incalescunt, intrare, eaque
distendere; qua decedente eadem refrigerari, contrahi. Lubenter equidem his
assensum praebere-mus, si quam facile sit haec supponere, tarn pronum quoque
esset ostendere id, quo calorifica materia in corpora subito