dem, quantum
merentur,
expositi non sunt; motus, inquam, aeris in atmosphaera, juxta horizontis
perpendiculum
tendentes, in lucem diemque proferam, qui non solum fulminantis in
aere electricitatis, verum etiam aliorum quam plurium meteororum fons et origo
existunt. Ut autem omnia rite proponam, ea pergam via, quam meditationes
roeae in perpendendis et inveniendis illis motibus et meteororum
causis tenuerunt.
Saepe id sum miratus, cum viderem
brumali
tempestate, post temperiem aeris, qua nives solvebantur, subito stupendum
gelu ingruere, quod paucis horis argentum vivum a tertio aut etiam quinto
super congelationis terminum gradu, ad trigesi-mum et amplius infra illum
deprimeret; eodemque ipso tempore terrarum tractum, ultra centum
milliaria, longe
lateque occu-paret, quod tum fama facile innotuerat. Haec denique cum eo
frigoris rigore, quo hyemes anni 1709 et 1740 per totam fere Europam
saevierunt, comparanti,
major admiratio, majus quo-que Studium excitatum erat, ad causam tarn subitae
mutationis
inquirendam. Ostenti autem simile id praesertim videbatur, cum regelatio quam
plurimum exorto, et saepe spirante impetuosius gravi nubibus vento, accideret,
gelu cohibitos sequi ventos, et tranquillo atque sereno coelo
ferocire. Regelationis
ratio ex ortu et natura ventorum, qui tepidam auram spirare solent, manifesto
apparebat. Quippe quotidiano experimento observa-tum est, frigidissimum hyeme
aerem ex alto mari spirantibus procellis mitescere, et in humescentes
nives, imo
in pluvias solvi. Sic Petropoli Zephyrus, Archangelopoli Caurus et Septentrio,
Ochotii, quod castellum in orientali Sibiriae littore Penschinico mari
alluitur, Subsolanus et Eurus media bruma frigorum saevitiam domant, pluviam
tempestatem ferentes. Eadem de causa Britannia, cum nullis ventis possit
perspirari, nisi ex mari obortis, mitiorem sentit brumam, quam reliquae
Euro-pae regiones, eidem coeli climati subjectae. Item in Kam
