relinquunt, fulminibus
solent
esse
socii. Quid descensum superio-ris Atmosphaerae, tonitru reboante, probare
magis potest, quam hoc Phaenomenon? submergitur illa vaporibus
gravida, coalescit
cum inferioris regionis nebulis, et condensatis nubibus, immensa aquarum
Cataracta ruit.
Denique in locis
montosis frequentiora et magis periculosa saevire tonitrua, quamvis notissimum
sit, magis tarnen veritas confirmatur observatione, ab Hispanis naturalium
rerum indaga-toribus facta; nempe in provincia Peruviana Quito dicta, quae
praealtis montibus, longe supra congelationis terminum surgen-tibus, undique
clauditur, horrisona et infesta fulmina non solum aedes, verum etiam ipsos
montes concutere et omnia effusis-simis nimbis inundare, idque Semper post
meridiem accidere,
matutinis horis sudo et tranquillo coelo praecedentibus; et ejusmodi
vicissitudinibus quartam fere anni partem subjectam esse. Hoc quantum cum
nostra Theoria congruat, quivis haud obscure videre poterit, quam primum in
montosis locis aerem Semper fere aequilibrio carere consideraverit. In
aprico enim illum surgere, in umbra mergi, eoque ipso
superioris regionis frigidum et grave Stratum ad terram provocare, motum illius
accelerare, fortiorem
electricitatem excitare, et ipsam propius accersere, necesse est.
Consentientibus igitur
cum Theoria nostra tot phaenomenis eam non infirmo pede niti
existimamus. Idcirco
missa ulteriore ratiocinatione, quae in confutandis dubiis adhiberi posset, ad
exponenda meteororum phaenomena et miracula accedimus, quae ex legibus
electricitatis dilucidari possint.
Et primo quidem de
forma fulminis nonnulla attingere lubet. Frequentiores coruscationum species
duae observantur, quarum altera rutilo igne vibrata flexuosa
intorquetur, sequente
tonitru, procella, imbri; altera post solis occasum circa horizontem
spectari solet pallida, ultra nubes, diffuso lumine; sine tonitruum fragore,