hominibus inhiat, et saepe cuncta
absorbet. Quarto
denique, quando secundum horizontem motus vis integra se impellit. Hic enim
subductum tectis subito solum, ea in aere quasi suspensa deserit, et laxato
compaginum nexu, ad ruinam urget. Varii hi terrae motus non semper simplices
contingunt; sed tremor cum validis vibrationibus saepe incidit, interea
comitantur aut etiam praecedunt hoc phaenomenon semper subterranei
mugitus, mur-mura,
atque clamori humano non absimiles, fragorique armorum soni. Fontes, imo
flumina
e gremio laborantis terrae aliquando erumpere; fumi, favillae atque flammae
individuo comitatu mortalium terrorem augere solent.
Atque ejusmodi creberrimae vicissitudines
docent, terrarum
orbem diversam prorsus faciem, ab ea, quam nunc spectamus, antiquis
temporibus habuisse. Non raro quippe evenit, ut montes excelsi terrae tremore
quassati collabantuf, et vasto fissae terrae hiatu desidant; quem locum vel
aquae e gremio terrae scaturien-tes tandem occupant, vel infusum inundat
таге. At contra in campis
novi exsurgunt montes, et fundum maris superas prospi-ciens in auras novas
format insulas. Haec ab omni aevo naturam operatam fuisse antiquorum
scriptorum fide constat. Notissima sunt eorum testimonia de mutationibus
faciei terrae, quae apud Plinium in compendium redacta leguntur. *