duo consideranda
veniunt, natura particularum ipsarum et vis, qua a se invicem removentur.
§ 5
Particulae aeris
duplici modo concipi possunt, nimirum vel singulae ita sunt comparatae, ut vi
compositionis alicujus orga-nicaeve structurae partes suas, ex quibus
constructae sunt, extendere nitantur, adeoque singulae in majus et minus
spatium expandi contrahique possint; aut ab omni compositione physica
orgänicaque structura alienae, non solitariae, sed in aggregato elasticam
virtutem exerceant.
§ 6
Prius praeter id, quod
simplicissimo naturae ingenio sit maxime incongruum, etiam pelluciditatem et
inconcussam aeris durabilitatem tollere videtur. In compositis enim et
organicis dari debent partes, quae vi caloris ad excitandum majorem elaterem
magis magis que exagitentur. Unde cum aer calore solis rarescit, fiat necesse
est, ut radü illius quamlibet particulam penetrent. Quibus quoniam ex fluido
aethereo ambiente (vel, si mavis, ex vacuo) in solidas particulas, quae in
illo subsi-dent, adeoque specifice graviores sunt, infinities transeundum
erit; idcirco fieri id nequit, nisi in qualibet particula aeris in ingressu
et egressu refractionem patiantur. Et quamvis in parti-culis ejusmodi
refractio forte fiat infinite parva, a superficie tarnen atmosphaerae ad
tellurem usque ipsam in particulis numero infinitis refracta lux ita foret
debilitata, ut nos sempiterna in nocte versari oporteret. Id autem simili
exemplo confirmatur: particulae enim seu moleculae aquae, ex atomis ejus
aggregatae, quae nubes constituunt, etiamsi leviter admodum lucem singulae
refringunt et in spatio non nimis magno pelluciditati aeris non
officiunt, densius
tarnen et altius congestae piceo colore coelum