§ 35
Нос in statu coeli
et mans
communis omni tempore dux magnes est. Illius vi prope divina acus chalybea
animata viam ostendit, silentibus astris, quae antiquis sola viam ostenderant
in alto. NubÜo autem coelo littora erant legenda, obortis pro-cellis
periculosissima. Nostris vero scrupulosis adeo saeculis cognita vis magnetica,
ejusque in acu nautica variationes expis-catae tantum sollicitudinis denuo
pepererunt, ut hoc salutare inventum non tanti videatur esse momenti, si et
non causas illarum atque certas periodos diversis locis et temporibus in
apricum producamus.
§ 36
Quamquam autem
multis
optimis jam rebus in legibus virium magneticarum instituti sumus; verum
navigantes propter invete-ratam consuetudinem, quae passim eruditorum
conatibus obstare suevit, vix ad illa advertunt animum. Exemplum praebent
lucu-lentissimum neglectae observationes variationum acus magneti-cae, ab iis,
quorum salus et interitus ab illarum scientia pendet. Quarum si esset, ut
esse jam diu poterat, magnus et sufficiens numerus, rite
institutarum; profecto
vera jam theoria declina-tionis et inclinationis magneticae spectaretur in luce
et die posita Physicorum industria.
§ 37
Id autem mali inde
plerumque proficiscitur, quod navigantes amussiis parvis, nec rite
constructis utantur; quo fit, ut et observationes variationum non in mari
solum, sed super terram etiam accurate institui nequeant; et, quod pessimum
est, via in mari
