nomenis rerum
naturalium explicandis non solum non sufficere, verum multum obstare
videtur, ut
infra patebit.
Omnem assensum
praebemus, cum apud Newtonum legimus, ■aerem densitate duplicata,
in spatio etiam duplicato fieri
quadruplum, in triplicato sextuplum;
idemque intelligimus de
nive
et pulveribus, per compressionem vel liquefactionem con-densatis.
At iis, quae ibidem
leguntur in sensu generali, inno-iescit massa per corporis cujusque pondus,
subscribi nondum tuto
posse existimamus, quandoquidem ex particulari ad universale m'l inferri
potest: nec id, quod de
homogeneis jure praedi-catur, etiam simul heterogeneis convenire necessum est.
In una libra auri simplum, in duabus duplum materiae esse non dubi-
tatur; verum
in una libra aquae et in duabus libris auri eandem rationem obtinere ambiguum
est. Quamvis autem alio loco apud Newtonum demonstratio exhibeatur theorematis,
ex quo conclu-dit, quantitates materiae esse, ut pondera; omnis tarnen
cardo conclusionis vertitur in illius hypothesi, fluidum aethereum nulluni
esse, aut tarn rarum, ut pro nihilo ratione resistentiae aestimari possit:
idcirco in ipso initio demonstrationis materiam corporis moti et resistentiam
ejus confundit; quod tarnen in hypothesi contraria nullum habet
locum. Siquidem
posito aethere denso, omnia corpora et corporum minimas particulas
ambiente, nequaquam
decidi et juste determinari potest, quantum materiae propriae corporis
moti, quantum
aetheri resistenti tribui debet. Denique supponamus materiae quantitates
ponderibus esse proportionales; sitque corpus aliquod in superficie
telluris, cujus
pondus est p, materia m. Transferatur id ipsum
corpus supra telluris superficiem ex. gr. ad altitudinem semidiametri illius;
erit pondus corporis ob inversam duplicatam rationem