lida
satis argumenta
desunt, quae eam ex rerum natura removent. Quae quamvis Tibi, vir doctissime,
nota satis esse non dubitem, nexus tarnen gratia nonnulla hic inserere
necessarium esse arbit-ror. Et primo quidem, si mera vis attrahendi in
corporibus da-tur, ad motum producendum illis ingenerata sit, necesse
est. Verum
et impulsione motum in corporibus produci omnibus manifestum est. Erunt ergo
ad eundem effectum producendum duae causae in rerum natura constitutae et
quidem secum pugnantes: quid enim magis contrarium esse potest merae
attractioni quam pura impulsio? Caeterum a contrariis causis contrarios
effectus produci nemo ibit inficias. (Ne quis tarnen exempla apparenter
urgentia contra haec ponat, ex. gr. animalia aestu pariter ac frigore necari.
Causas enim hic non intelligo remotas, quae dari possunt plurimae, sed
proximam, quae cujusvis effectus debet esse unica, ut mortis cessatio motus
sanguinis). Quamobrem si mera attractio motum in corporibus producit: quietis
ergo causa erit impulsio; quod falsum est: quia impulsio motum in corpo-ribus
revera
excitat; adeoque attractio nullum; hoc est nulla datur. Denique ponamus vim
attractricem meram in corporibus dari- tum corpus A attrahit aliud corpus
B, hoc
est illud movet sine ulla impulsione. Unde opus non est, ut corpus A impingat
in corpus B, adeoque nec ut versus idem moveatur necesse est; et cum reliqui
motus ejus secundum quamcunque directionem aliam ad movendum corpus В nil
conferre possunt; sequitur
ergo corpus A in absoluta quiete positum movere posse corpus B. Ho[c] autem
movebitur versus corpus A, accedet igitur illi no-vum aliquid, hoc est motus
versus corpus A, qui ante in eo non fuit. Omnes autem, quae in rerum natura
contingunt, mutationes ita sunt comparatae, ut si quid alicui rei accedit, id
alteri dero-getur. Sic quantum alicui corpori materiae additur, tantundem
decedit alteri, quot horas somno impendo, totidem vigiliae detraho etc. Quae
naturae lex cum sit universalis ideo etiam ad regulas motus extenditur: corpus
enim, quod impulsione ad motum excitat aliud tantum de suo amittit quantum
alteri a se moto im-pertit Igitur vi hujus legis motus, qui versus corpus A
corpori
